برنج كاران چشم انتظار حمایت؛
ساقه های خمیده از رنج بی توجهی، واردات، كمر شالی كاران را شكست
بیا شمال: ساقه های برنج كه روزگاری نان آور خانه های زیادی بود به واسطه تغییر كاربری شالیزارها، افزایش هزینه تولید و نهاده ها و همین طور واردات بی رویه خمیده شده است تا برنج كاران چشم انتظار حمایت باشند.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- مریم ساحلی: در فراز و نشیب سختی های تولید، پشتیبانی از شالی كاران ضرورتی انكارناپذیر است. معیشت خیلی از اهالی استان های شمالی ازجمله گیلان سرسبز از دیرباز با برنج پیوند خورده است.
امواج طلایی خوشه های برنج، برای چشم ها منظری فراموش نشدنی می آفریند و عطر دل انگیز شالیزارها در دامن نسیم و بوی خوش برنج طبخ شده كه از پنجره خانه ها به بیرون درز می كند در خاطرات گیلانی ها تا همیشه ماندگار است.
و البته قامت خمیده خیلی از زنان سالخورده این دیار باز راوی حكایت ساعت های متمادی كار كردن در گل ولای شالیزارهاست و چشم های پدرانِ سپیدمو همواره دل نگران به بار نشستن برنجی است كه ریشه در رنج دارد.
شالیزارها، شالی كوبی ها، مراكز فروش ماشین آلات و ادوات كشاورزی، تعمیرگاه ماشین های مربوط به شالی كاری، فروشگاه های سموم ضد آفات و كود ازجمله فعالیت های اقتصادی هستند كه رونقشان وابسته به شالی كاری است. در اهمیت مقوله برنج در گیلان تردیدی وجود ندارد. همان گونه كه دشواری های فراوان كاشت، داشت و برداشت آن و حضور رو به رشد برنج های خارجی بر كسی پوشیده نیست.
برنج، محصولی استراتژیك است كه پشتیبانی از تولید آن همچون مواردیست كه باید مورد توجه مسئولان امر در گیلان و كشور قرار گیرد
از یاد نباید برد در زمانی كه مشكلات اقتصادی بیشتر از همیشه قد علم كرده اند و چرخاندن چرخ تولید به سختی امكان پذیر است، نمی توان كشاورزان را به حال خویش رها كرد تا با مشكلات این عرصه حساس، دست وپنجه نرم كنند.
برنج، محصولی استراتژیك بوده كه پشتیبانی از تولید آن ازجمله مواردی است كه باید موردتوجه مسئولان امر در گیلان و كشور قرار گیرد. مدیریت منابع آب، پشتیبانی از تولید، آموزش مطلوب، مكانیزه كردن كشاورزی، كوتاه كردن دست واسطه ها، فراهم كردن بستر لازم برای بهره مندی شالی كاران از تسهیلات و بیمه، سیاست های تشویقی و پیشگیری از ورود برنج های بی كیفیت خارجی كه گاهی در سلامتی آن باز باید شك كرد، برای ادامه كار كشاورزان خصوصاً جوان ترها مشكل ساز بوده و می تواند بر رونق برنج كاری در گیلان بیفزاید.
در سال های اخیر كه بیكاری یكی از اشكالات عمده خانواده های گیلانی به شمار می آید، كشاورزی خصوصاً كشت برنج یكی از عرصه هایی است كه می تواند فرصت های شغلی پایداری در این استان احداث كند. خاك حاصلخیز و شرایط مساعد جوی گنجینه ارزشمندی است كه متأسفانه توجهِ چندانی به آن نمی گردد و در این میان سایه سیاه تغییر كاربری اراضی كشاورزی و باغات و همین طور واردات برنج گسترش یافته درحالی كه خودكفایی در حوزه مواد غذایی از ضروریات هر كشور مقتدری شمرده می شود.
مشكلات شالی كاران
زراعت برنج دشوار است و همه گیلانی ها با سختی های این كار آشنا هستند. بانوی شالی كار گیلانی دراین باره به خبرنگار مهر می گوید: امسال آغازین مشكلی كه با آن دست وپنجه نرم كردیم، كمبود آب بود كه به مرور برطرف شد. بارش بی موقع باران هم مشكل دیگری است كه همیشه نگرانش هستیم چراكه می تواند به محصولمان لطمه برساند. خصوصاً اینكه زراعتمان را بیمه هم نكرده باشیم. هرچند بیمه هم اگر نماییم، پولی دستمان را نمی گیرد و سال بعد كم كم مبلغی ناچیز به حسابمان ریخته میگردد.
همت كار با اشاره به اینكه زمین شالی كاری وی در گذشته گنداب بوده و با بارش كوچك ترین باران دیگر ماشین آلات مكانیزه كشاورزی نمی تواند در آن كار كند، ادامه می دهد: به خاطر همین بیشتر كارها را با دست انجام می دهیم بدین سبب هزینه كارگری افزایش می یابد.
وی تصریح می كند: اگر هوا خوب و همه شرایط بر وفق مراد باشد می توانیم از دستگاه استفاده نمائیم، امسال بابت هر كارگر، روزانه ۱۳۰ هزار تومان به انضمام خوراك و هزینه ایاب و ذهاب هم پرداختم. با شروع فصل كار عده ای كه مشكل مالی دارند برای كار راهی شالیزارها می شوند اما چون تجربه این كار را ندارند نمی توانند كارایی لازم را داشته باشند كه این خود یكی دیگر از مشكلات شالی كاران است.
افزایش قیمتی كه هیچ سودی به شالی كاری نمی رساند
وی ادامه می دهد: زمانی كه شالی كار در حال هزینه و به پول نیازمند است، ناچار میگردد از فامیل و آشنا یا دلال خرید برنج مبلغی قرض بگیرد بنا بر این پس از دروی محصول مجبور میگردد برای پرداخت بدهی ها به سرعت برنجش را با قیمتی كه در آن زمان رایج است بفروشد. اما آن هایی كه تمكن مالی بهتری دارند می توانند محصولشان را حدود ۳ تا ۴ ماه نگه داشته و با قیمت بالاتری بفروشند.
وی می افزاید: سوژه دیگر این است كه بعضی شالی كاران با اجاره زمین مشغول به كارند. من دوست دارم زمین كشاورزی داشته باشم كه ندارم. از هر ۳ كیسه محصولی كه برداشت می كنم یك كیسه به صاحب شالیزار تعلق می گیرد و ۲ كیسه سهم من میگردد از ۲ كیسه من هم یكی صرف هزینه ها و دیگری بعنوان سود برایم باقی می ماند.
همت كار با اشاره به اینكه امروزه به جهت وجود امكانات بیشتر، كشاورزی نسبت به گذشته آسان تر شده، بر اهمیت پشتیبانی از كشاورزان تاكید می كند و می گوید: در مزارع مازندران به خاطر شرایط زمین، كشاورزی مكانیزه است اما در گیلان كمتر این امكان وجود دارد. قیمت سموم موردنیاز امسال نسبت به پارسال خیلی افزایش یافته درحالی كه میزان برداشت تغییر نكرده و هزینه كردها هم بالا رفته است. ما كود و سموم را به نرخ آزاد می خریم. دولت برای پشتیبانی از ما می تواند كمك نماید تا این اقلام به صورت تعاونی و با قیمت كمتر خریداری شوند.
افزایش قیمت برنج ایرانی سبب رونق فروش برنج خارجی شد
وجود كیسه های برنج وارداتی در فروشگاه ها، نگاه ها را متوجه خود می كند اما از یاد نباید برد كه با گسترش شالی كاری، ممانعت جدی از تغییر كاربری اراضی كشاورزی و افزایش پشتیبانی از تولید می توان در راه كاهش واردات برنج حركت كرد.
با افزایش قیمت ها، مصرف برنج خارجی افزایش یافته وگرنه چه كسی برنج وارداتی را به عطر و طعم برنج ایرانی ترجیح می دهد؟
شهروندی كه با یك كیسه كوچك برنج وارداتی از یك فروشگاه خارج شده در پاسخ به این سؤال خبرنگار مهر كه آیا همیشه برنج خارجی مصرف می كنید، می گوید: با افزایش قیمت ها، مصرف برنج خارجی افزایش یافته وگرنه چه كسی برنج وارداتی را به عطروطعم برنج ایرانی ترجیح می دهد؟
وی می افزاید: قیمت برنج ایرانی بالاتر است و خریداریِ آن در توان ما نیست. هم اكنون تفاوت قیمت برنج ایرانی و خارجی به صورت متوسط برای هر كیلو حدود ۴ تا ۵ هزار تومان است و این روزها حتی خرید برنج خارجی در توان خیلی از خانواده ها نیست درحالی كه از گذشته برنج غذای اصلی خانواده های گیلانی بوده است.
برنج گیلان نیازمند حمایت
گیلان استانی مستعد برای كشاورزی است اما بهره مندی از این ظرفیت نیازمند مطالعه كارشناسان خبره، لطمه شناسی، رفع مشكلات و بهبود اوضاع موجود است.
نایب رئیس كمیسیون كشاورزی اتاق بازرگانی گیلان دراین باره در گفتگو با خبرنگار مهر به مشكلات شالی كاران اشاره و اظهار می كند: امروزه با عنایت به هزینه های تمام شده و یكپارچه نبودن اراضی كشاورزی، برنج كاری توجیه اقتصادی برای شالی كاران ندارد. خیلی از كشاورزان ازآنجاكه حرفه دیگری برایشان وجود ندارد، باوجود این چالش ها هنوز مشغول به كشاورزی هستند.
جواد خضر ابراهیمی بهره مند شدن از دانش و تجربه افراد نخبه در سطوح مدیریت میانی را برای رفع مشكلات و ارتقای وضعیت كشت برنج ضروری دانسته و می گوید: ما به خاطر بارندگی و ظرفیت آب های تحت الارضی یك استان كشاورزی هستیم اما با عنایت به مسئله مهاجرت و خریداری زمین های استان توسط مهاجران می توان گفت در آینده برنجی وجود نخواهد داشت.
وی می افزاید: متأسفانه تغییر كاربری اراضی به راحتی انجام میگردد. تخریب درختان در داخل جنگل ها به وضوح قابل مشاهده می باشد و این موارد از معضلات استان ما است. كشاورزان با گران بودن نهاده های كشاورزی و كارمزد كمرشكن تسهیلات بانكی دست به گریبان اند. تا زمانی كه دریافت وام با بهره های نجومی همراه می باشد، برنج كار، گل كار، مركبات كار و كیوی كار نمی تواند كاری كند و ما باز راه به جایی نخواهیم برد.
دولت به جای سوبسید به واردات محصولات استراتژیك از كشاورز حمایت كند
خضر ابراهیمی با اشاره به اهمیت یكپارچه سازی اراضی بر ضرورت اجرایی شدن این طرح از طرف دولت تاكید كرده و به خبرنگار مهر می گوید: با اجرای این طرح مرزها برداشته و سطح زیر كشت افزوده میگردد.
وی در ادامه به بعضی از مزایای یكپارچه سازی اراضی اشاره می كند و می افزاید: با یكپارچه سازی اگر آفتی شیوع یابد با یك سیستم، آفت زدایی صورت می گیرد اما وقتی زمین تكه تكه باشد، هزینه سنگین كودپاشی و سم پاشی بر عهده تك تك افراد خواهد بود. همین طور با یكپارچه سازی اراضی، كاشت و برداشت به صورت مكانیزه انجام شده و هزینه تمام شده باز كاسته می شود اما زمانی كه زمین كوچك باشد، دستگاه نمی تواند در آن كار كند. برای رقابت پذیری در دنیا و سرشكن كردن هزینه ها باید هزینه تمام شده تولید پایین آورده شود. برای دستیابی به این هدف باید نهاده های كشاورزی ارزان شود و بهره كمرشكن بانكی باز كم شود.
نایب رئیس كمیسیون كشاورزی اتاق بازرگانی گیلان درباره واردات برنج باز با اشاره به اینكه برنج، فندق، كیوی و چای ۴ محصول بی نظیر و ارگانیك ما است و مردم به دنبال غذای سالم هستند ادامه می دهد: اگر قیمت تمام شده این محصولات پایین باشد به راحتی مورد مصرف مردم قرار می گیرد اما متأسفانه دولت به جای اینكه از كشاورز حمایت كند، به واردات یارانه می دهد، درحالی كه اگر به شالی كار كمك گردد، هزینه تمام شده كاهش یافته و در نتیجه قیمت برنج باز كاهش و قدرت خرید این محصولات خصوصاً برنج افزایش می یابد و جنس سالم خریداری میگردد.
تولید یك میلیون و ۲۰۰ هزار تن شلتوك از اراضی شالیزاری گیلان
وقتی سخن از برنامه های دولت برای پشتیبانی از كشاورزی به میان می آید، اذهان متوجه سازمان جهاد كشاورزی میگردد.
سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد كشاورزی گیلان به خبرنگار مهر می گوید: مساحت كل زمین های زیر كشت برنج در گیلان ۲۳۸ هزار هكتار است و شهرستان هایی كه دارای بیشترین وسعت شالی كاری در استان هستند، به ترتیب رشت دارای ۶۲ هزار و ۳۳۸هكتار، صومعه سرا ۲۸ هزار هكتار، لاهیجان ۲۳هزار و ۸۶۰ هكتار و آستانه اشرفیه ۲۳هزار و ۵۷۰ هكتار است.
لیلا بذركار برمبنای برنامه مدون طی پنج سال ۴۰ درصد بهره برداران باید از بذور گواهی شده استفاده كنند، این در شرایطی است كه الان بذور گواهی شده تنها ۷ درصد نیاز بذری استان را پوشش می دهدتمركز شالی كاران گیلانی به استفاده از ارقام محلی و نبود تمایل به جایگزینی ارقام جدید را یكی از اشكالات موجود در كشت برنج دانست و یادآور می شود: با عنایت به معرفی ارقام كیفی و پر محصول جدید برنج طی سال های اخیراً از قبیل رقم های «گیلانه» و «رش» سیاست سازمان ترویج ارقام جدید است.
بذركار ادامه می دهد: برمبنای برنامه مدون طی پنج سال ۴۰ درصد بهره برداران باید از بذور گواهی شده استفاده كنند، این در شرایطی است كه الان بذور گواهی شده تنها ۷ درصد نیاز بذری استان را پوشش می دهد. همین طور عدم توجه شالی كاران به استفاده متعادل از كودهای شیمیایی و تمركز بر مصرف كودهای ازت و فسفات و مصرف پایین پتاس نگران كننده است كه با دوره های آموزشی و بهره گیری از ظرفیت رسانه ها باید فرهنگ استفاده از هر ۳ نوع كود پایه و در كنار آنها عناصر ریزمغذی را ترویج كرد.
واردات برنج كمر شالی كار را می شكند
بذركار درباره تأثیر واردات برنج بر شالی كاری در استان گیلان به خبرنگار مهر می گوید: واردات بی رویه برنج سبب تمایل مصرف كنندگان به تهیه برنج های با كیفیت پایین به واسطه قیمت پایین آن میگردد و این امر سبب رسوب برنج تولید داخل شده و به شالی كاران لطمه وارد خواهدنمود. چراكه رسوب انباری خصوصاً در ماه های منتهی به آغاز فصل كاشت برنج موجب نزول قیمت برنج تجاری شده و كشاورزان را مأیوس می كند.
وی ادامه می دهد: با عنایت به بالا بودن هزینه تأمین نهاده هایی چون بذر، كود، سم و خصوصاً هزینه های در رابطه با آماده سازی زمین و نشاكاری باید فعالیت شالی كاری را اقتصادی كرده و با واردات بی رویه سبب دلسردی تولیدكنندگان این محصول استراتژیك را فراهم نكرد.
واردات برنج یكی از مواردی است كه در زمینه دغدغه شالی كاران مطرح میگردد و انتظار می رود متولیان امر در راه پشتیبانی از شالی كاران، كاهش قیمت تمام شده برنج ایرانی و كاهش واردات قدم بردارند. بی شك همه ایرانی ها كیفیت و مرغوبیت برنج ایرانی را باور دارند و در خیلی از موارد تنها به جهت تنگناهای مالی و پایین بودن توان اقتصادی به مصرف برنج های وارداتی روی می آورند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب