گزارش بیا شمال؛
گام رو به عقب پنبه کاری در سرزمین طلای سفید
بیا شمال: روزگاری مازندران سرزمین طلای سفید بود و اینک با سالهای اوج و شکوفایی در پنبه زارها فاصله دارد.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- علیرضا نوری کجوریان: اتخاذ سیاست های نامناسب طی دهه های گذشته نظیر واردات بی رویه و پایین بودن قیمت، تیشه به ریشه پنبه کاری در مازندران زد و هر سال از سطح زیرکشت این محصول کاست.
نبود ماشین آلات مورد نیاز، سنتی بودن تولید، حمایت نشدن، گرانی نهاده های کشاورزی و غیره سبب شده تا پنبه در رقابت با دیگر محصولات کشاورزی ببازد و آرام آرام از صحنه کشت زارها کنار رود.
روزگاری مازندران مهد پنبه ایران بود و کارخانه های مختلف وش و ریسندگی در گوشه و کنار استان فعال و طلای سفید در دیمزارهای استان چشم نوازی می کرد اما حالا گستره آن به چند روستا و یک شهر محدود شده است.
قره تپه از روستاهای شرق مازندران و بهشهر به روستای پنبه ایران شهره است و اهالی آن سالهای سال به کشت این محصول می پردازند، هرچند طی سالهای اخیر، پنبه کاری در آن کمتر شده است. این روستای سه هزار نفری ۹ هزار هکتار مزرعه محصولات مختلف همچون پنبه دارد. محمد افغان از اهالی روستای قره تپه شمار جمعیت این روستا را سه هزار نفر در قالب ۶۰۰ خانوار ذکر کرد و درآمد بیشتر اهالی را کشاورزی و اشتغال به کشت گندم، کلزا و پنبه برشمرد.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه پنبه کاری همچنان بین اهالی رواج دارد، کاهش بارندگی و حمایت نشدن را سبب وضعیت نامناسب تولید این محصول در سال زراعی جاری بیان کرد و اظهار داشت: نرخ پنبه بعد از هر بار بارندگی کاسته می شود و از ۳۰ هزار تومان به ۲۵ هزار تومان کاهش پیدا کرده است.
کشاورزان در قیمت گذاری پنبه نقشی ندارند
وی نقش تاجران و بازرگانان بومی و غیربومی را در قیمت گذاری پنبه پررنگ توصیف کرد و اظهار داشت: تاجرانی از نکا و گرگان برای خرید وش مراجعه می کنند و نرخ ها نیز توسط آنها و در رقابت با یکدیگر تعیین می شود و کشاورز نقشی ندارد.
محمد کیلکی دیگر کشاورز قره تپه ای که یک هکتار از مزرعه اش را به کشت طلای سفید مختص کرده است، از اوضاع تولید ای نی محصول دل خوشی ندارد و می گوید: امسال وضعیت کشت به علت شرایط نامساعد جوی خوب نبود و بارندگی کم و بروز آفت شته عسلی سبب بروز خسارت شده است.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر کیفیت نداشتن سموم را همچون مسائل و معضلات فراروی ذکر کرد و اظهار داشت: افزایش نرخ کود از دیگر دغدغه ها بوده و قیمت آن از کیسه ای ۲۰۰ هزار تومانی به ۵۰۰ هزار تومان رسیده است و به علت مشکل در تامین کود و نهاده ها، پنبه کاری دیگر صرفه گذشته را ندارد.
این کشاورز بارندگی کم را سبب نامناسب بودن شرایط کشت و کار کشاورزی ذکر کرد و اظهار داشت: کشاورزان هرسال چشمشان به آسمان است و بارندگی کم و نامناسب سبب شده تا کشاورزی در این منطقه بصورت تک محصولی رواج داشته باشد.
کشاورزان هرسال چشمشان به آسمان است و بارندگی کم و نامناسب سبب شده تا کشاورزی در این منطقه بصورت تک محصولی رواج داشته باشد
حمایت نشدن، گرانی پنبه کاری درپی افزایش نرخ نهاده ها و نبود تجهیزات مناسب و به روز باعث شده تا اشتیاق جوانان به پنبه کاری کاسته شده و این پدیده فروش مزارع را دامن زده است. شکری امامی از دیگر اهالی روستای قره تپه سطح زیر کشت مزارع روستای قره تپه را ۹ هزار هکتار ذکر کرد و اظهار داشت: این روستا قطب محصولاتی نظیر گندم و پنبه به حساب می آید ولی به علت حمایت نشدن اقتصاد کشاورزی ضعیف است.
وی با اشاره به اینکه کشاورزان رمقی برای خرید نهاده ها با قیمت گران را ندارند، اظهار داشت: ضعف اقتصادی کشاورزان را به فروش زمین تشویق کرده است و ادامه این روند به اقتصاد کشاورزی و محصولاتی نظیر کلزا، گندم و پنبه لطمه می زند.
وی با عنوان این که قیمت پنبه در مقابل گرانی نهاده ها ناچیز است، آنرا در کاهش علاقه کشاورزان و جوانان به پنبه کاری مؤثر دانست.
مازندران در حالی قطب کشاورزی به حساب می آید و در روزگاران نه چندان دور این استان مهد پنبه بود و پنبه زارهای آن از شرق تا غرب گسترده بود اما حالا دامنه آن به چند روستا و در نهایت یک یا دو شهر محدود شده است. پایین بودن قیمت، سنتی بودن برداشت و شرایط نامناسب جوی سبب شده تا هرسال از سطح پنبه زارها کاسته و این محصول راهبردی در رقابت با دیگر محصولات زودبازده از گردونه بیرون رود.
برنامه خودکفایی پنبه آغاز شد / لزوم ارائه بسته های حمایتی
سحر انصاری کارشناس پنبه جهاد کشاورزی مازندران نیز ضمن اشاره به برنامه ۱۰ ساله وزارت جهاد کشاورزی برای خودکفایی تولید پنبه اظهار داشت: این طرح از دو سال قبل آغاز شد تا در امتداد اجرای آن سطح پنبه زارهای استان در سال ۱۴۰۳ به هزار و ۵۰۰ هکتار برسد.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اظهار این که امسال هزار و ۱۸۱ هکتار از مزارع استان پنبه کاری شده است، اظهار داشت: ۹۵ درصد تولید پنبه مختص شهرستان بهشهر و روستای قره تپه است و برای رسیدن به خودکفایی برنامه ریزی شده تا کشت این محصول در شهرهای نکا، جویبار و میاندرود نیز صورت گیرد.
وی نبود مکانیزاسیون، قدیمی بودن دستگاه های و نداشتن ردیف کار مناسب، تجهیزات نامناسب آبرسانی و غیره را از مشکلات فراروی کشاورزان پنبه کار ذکر کرد و اظهار داشت: برای رسیدن به سالهای اوج پنبه کاری و خودکفایی در این بخش باید کمک های بلاعوض، بودجه های مناسب، بسته های تشویقیی و حمایتی درنظر گرفته شود.
وی نوسازی مکانیزاسیون و ممنوعیت واردات پنبه را راه حل اصولی برای رونق پنبه کاری ذکر کرد.
گرایش کشاورزان به کشت های جایگزین و اقتصادی
طبق نظر کارشناسان، اجرای برنامه اصلاح الگوی کشت و تدوین برنامه های حمایتی هدفمند و جامع می تواند منجر به رونق باردیگر کشت محصولات راهبردی نظیر پنبه در استانها همچون مازندران شود و این طرح امسال کلید خورد. احسان عباس پور معاون بهبود تولیدات گیاهی پنبه با تکیه بر توسعه زنجیره تولید پنبه اظهار داشت: این محصول در گذشته جایگاه وسیعی در اقتصادی استان داشت اما قیمت فروش و خرید در بازار سبب ورود لطمه به سطح زیرکشت پنبه زارها و گرایش کشاورزان به کشت های جایگزین شده است.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: دلیلهای مختلف همچون نداشتن توجیه اقتصادی کشاورزان را به سمت محصولاتی کشاند که توجیه اقتصادی بیشتری داشت.
وی با عنوان این که به علت فنی و کارشناسی پنبه باید در تناوب سایر محصولات همچون غلات کشت شود، اصلاح خاک و کشت تناوبی محصول پنبه ضروری دانست و ضمن اشاره به استقبال کم کشاورزان از پنبه کاری، اظهار داشت: اصلاح الگوی کشته مطالبه دیرینه کشاورزان است و طبق آن شرایط بازار باید پیش از تولید ساماندهی و برنامه ریزی شود.
به هر روی مازندران تا رسیدن به سالهای اوج پنبه کاری و قطب طلای سفیدشدن فاصله بسیاری دارد و ارائه مشوق ها، تامین تجهیزات، افزایش نرخ محصول و خرید تضمینی برای جلوگیری از جولان دلالان برای اقتصادی شدن تولید نیاز کشاورزان پنبه زار به حساب می آید.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب